||
mn !
U
qu
mi
u
Kort onderwijs inde |
XT IHoofifuck. Vande lenghde en breette der valle Sterren: -
& Sterren deg achten hemels werden ahenoemt vale ferren/ om Dat{e (on-
ghelpck de Planeten/ ſonder beweginghen) altpdt valten kix ineengheltalte en
Diſtantie van malcander blpven, en ghelpckelpck door het primum mobile met
malkanderte »lamen omghevoert werden: werden bereeckent nae lengde en bzeette.
Parelenghde is een deel vanden Ecliptica/ begrepen tuklchen twee halve circulen /
te beginlel Arietis/ d’ander deur de lterren kelve. Hpaer breete is een booghe van »oo-
Ddanighen halvencirckel/ tuſſchen de Linie Ecliptica / ende [terre : Die is tweedern
lene/ noordelpcke en zupdelpcke : noordelncke die
noozdwaert vande Ecliptica / en zupdelpehe Die
zupdwaert daer af Haen.
Verklaringhe.
M de zupder Polen deſſelfs : F een (ekeve Sterre. Laet upt
de vooz;ſz Polengheirocken werden twee halve circkels /
d’eene N D M door 't Equinoctium der Lente aen D.
D'ander deur de Sterre F, ſnpdende d'EclipticainK : het
drel der Ecliptica D K is delenghde van ſulckenſter/ en
: tu 't noozden / om dat hp ſtaet benoozden de Eclip-
ca.
XIII Hoofifluck. Vande rechte Afcenfie en Declinatie
der vate fterren.
E rechte Alcenlie Der Sterren is een deel des Equinoctiaels/ begrepen tulkchen
twee halve Circkels‘gaende bepde upt de Polen der werelt/ d'een dooz 't Equi-
noctiumder Lente / d'ander deur de Sterren. Hare declinatie / een boghe van
_ loodanighenhalven circkel/ tullchen den Equinoctiaelen De lelve Sterre/ die is oock
fWtzdeziep / noozdelpcke / die benoorden de linie / enzupdelpcke die daer bezupden
Verklaringhe.
Inde boorgaende figuer zy C D E de Linie Equinoctiael/ A de Noopder-/ en 8 de Zupder Pool
der wereldt / F ren ſekere Sterre : treckt upt de voo;ſz Polen twee halve circkels / d'eene A D B
deur hetquinoctiumofte beginsſel Arietis / d’ander Deur F de Sterre; Die (npt den Equinocs
tiaclinL- Wet deel Des Equinoctiaelg k. D is de rechte Aſcenſie ban sulclien ſter / en de Booghe
efr Z; deſſelven circkelgs LF, zpne declinatienae t noo;den/ ofte h 1 van de Ster aen I nat ’t
XIV Hoofijluck. Van't veranderen der declinatie vande vafte lterren.
Yelyck denghelterden hemel/ opons ghelicht, alle 24 uren wert omghedzeven /
door het primum mobile , op de Alpunten okte Polen der wereldt/ ban oolten
nae welten : alſoo werdt diein 25 400jaren eens omghedzeven op de Polen van
d’Ecliptica / ter contrarie van welten nae oolten/ ghelpck de Son jaerlpcx eens.
Daer door verandert de lenghde der Sterren alle 100jaren 1 graed 25 minuten/ oftre_
alle zojaren 17 minuten: maer haer bzeette/dat is de dilſtantie van de Ecliptica/blykt
onveranderlyck altpdt de ſelfde. Dooz ’t voozlz veranderen der lenghde/ veranderc
bp Ianckhept van tydt oock de declinatie van d’ een meer en oock raller als vand’an- j
der. Sommigher vermindert; fommigher bermeerdert. enige hebbende noorde-
de boghe ofte deel deſſelven halven circkels K F zpne bzee-
B
_ nilec
min
zijn
î gaendebepdeupr de Polender Ecliptica/ d'eene deur hec Equinoctium der Lente of.
Laetzijn G D H de Line Ecliptica. N de Noozder et |
rv
inlet
' bin-
T
! No
ban
| Dee
‚ half
alfo
Hoe
bas
] _
. L
lle
lou
] Es
JU
wer
| Di
Den
Dat
dige
IUZ
Dilts
me
nae
ban
Ipche declinatie / bekomen zupdelpcke : Eenighe andere hebbende zupdelpcke Decis
natie/ bekomen ter contrarie noordelpcke.
'. Lrer-
: s E zj x* ; ;
