rare.* **) ) Sed porro docemur, homines non tantum particulas, sed membra (non
sed systematis esse itaque agere iis oportere. Nemini ab ullo homine abscin-
dere se licet (XI., 8), nain a societate omnium se segregat. Quo saepius hoc 1'aeit
eo difficilius est reconciliatio .***) Ramus abscinditur, homo ipse se separat a proximo’
dum odit et aversatur.
Ita M. Aurelius dicere potest (VII, 31): ama genus humanum.
Sed docet ille cum ceteris Stoicis recentioribus imprimis clementiain, remissio-
nem vitiorum et peccatorum, aequuin animum contra iniurias et odium, quum tarn
debiles sint homines. Incipit librum secundum his verbis: Mane praedicere memento
tibi: Hodie futurum est, ut rein habeam cum curioso aliquo, ingrato, protervo, doloso,
invido, illiberali. Obveniunt illis omnia ista a bonorum malorumque inscitia. Ego
vero, quum et naturain boni norim, quod honestum, malique, quod inhonestum sit,
ipsarnque adeo delinquentis naturam, quod congener mihi sit, non tarn sanguinis
eiusdem, quain mentis ac portionis divinae inecum particeps : nec laedi posse me ab
horurn ullo compertum habeo etc. ... ad inutuas operas nati sumus. Est hominis,
dicit nobis VII, 22, etiam eos qui olfendunt, amare; et hoc fiet „iccv avpaiptnrhrrg
croi, on ka) avyyevels ... koc) Tt{o tiuvtw, on ovk eßhcr^i as, ou yccq to rjys/xoviKov aov %s7pov
s7To!riasv rj 7rfbaS*v r/v“ Etiam erga eos qui vituperaverint aut oderint, benevolum esse
oportet, (pvasi ydq (plhoi (IX, 27) f) Quid enim rnali tibi contigerit (XI, 13), si quod
naturae tuae conveniat, facis? Annon amplecteris, quod naturae universi nunc est
tempestivum, quum sis ad hoc constitutus, ut id facias, quod in commune conducat?
Quum iam ad finem explicationis nostrae pervenerimus, ante oculos est, quam
rationern habeant fundamenta ilia ethices Aurelianae ad totam ethicen Stoicam. Per-
spicuurn enim est M. Aurelium ultimum hunc philosophorum Stoicorum quamquam
aperte philosophus activus sit, tarnen prorsus in systemate versari, et quidem scholae
suae systemate. Hoc eum transgressum esse nullo modo dici potest.
*) At non licet illis indigere IV, 29: nru>/os, o IvtJtrjS ixfqov.
**) VII, 13: Tiro’s iavxov nokUxis Uytjs, or* pikos tlfii xov ix x&v koytxüv avaxqfiaxos. ids Ji
[legos hlvui ittvxdv i-iyyo, ovrno ccne xccQiUas fiktig xovg dv^Qu,novg,
***) XI, 8. of. VIII, 34: liioxl aot nnkiv Ivwacti auvxöv. xuvxo nil« /xiQfi ovtftvi InitQtytv,
XUQta&ivxx xni dxaxonivxx, ndUv ovvtk&tTy. äUd oxtytu x^v X ^axöxr,xa, fi xext/uqxc toV Zv&Qunov.
■j*) V. supra pag. 8.