6
Justinianus, ratio eo inesse videtur, ne debitores bona fide solventes postea iterum
ad solvendum cdacti ob irnperitiarn damnis afficiantur, quemadmodum et debitor
cessus, qui bona fide cessionario solvit, cedenti solvere non tenetur et vice versa.
Etenim qnum rnandatum originem ex officio atque amicitia trabat, heredes ejus, qui
certi hominis finein elcgit, non periclitantur, ut culpa procuratoris res suas amittant.
Quum igitur debitores coheredibus non teneantur, Stichus pro parte hereditaria
coheiedurn quos nurnmos accepit restituere cogitur. Quaeritur quaenam actio com-
petat. Dubium non est, quin nec mandati agi nop possit, quia rnandatum a cohere
dibus susceptum iion est, nec doli actio nec condictio furtiva competat, quia bona fide
pecunias Stichus accepit. Item quamquam hereditatem communem pro indiviso habent
coheredes, familiae herciscundae judicium non datur. Quas pecunias Stichus a debi-
toribus exegit in id judicium non incidunt, quoniam non egit quasi coheres, sed
nomine defuncti domini. At negotiorum gestorum actio dari debet; etenim hereditate
communi pro indiviso possessa qui coheres sua observare potuit et idem sirnul cohe-
redum rebus se nnmixit, negotiorum gestorum tenetur. 5 ) Item condictioni (sine causa)
locus erit, quoniam debitoribus liberatis St. ex re coheredum locupletior factus sit.
§ 2.
Etiamsi Stichus post mortem domini pro parte quoque coheredum pecunias
recte exegerit, tarnen non idem est dicendum, si in mutuum dederit. „Quas vero
pecunias,“ ait Africanus, „ipse credidisset, eas non ex majore parte quam ex qua
ipse heres sit alienatas esse.“ — Duplex verbis inest decisio. Prima quod dispensator
pro portione coheredum credendo dominium non transtulit.
I riore enim mandato generali, quod inerat calendario praepositioni morte do
mini exstincto — jussus domini ab hoc latere mandato similis — et novo non accepto
a coheredibus, nulla ratio exstitit, cur Stichus coheredum pecunias alienare potuisset.
Ut vevo quis alieno nomine alienas res accipientis faeere queat, ubique mandato
opus est; etenim Stichus ut servus defuncti ejus nomine ejus res distraxit. — Quin
etiam si rnandatum sjieciale a defuncto suscepisset, ut eos nurnmos quos credidit,
debitori in mutuum daret, non poterat pecunias coheredum alienare. Semper morte
mandanti rnandatum finitur, quo exstincto simul potestas procuratoris finem capit
res mandantis ad alios transferendi. Quocirca Africanus „nam et si tibi in hoc de-
deriin nurnmos ut eos Sticho credas, deinde mortuo me ignorans dederis, accipientis
non facies.“ Eo enim casu deficit ratio bonae fidei quam antea vidimus efficere, ut
debitores solventes liberentur, ibi agitur de contrahenda, hic de solvenda obligatione.
Ubi autem de obhgando quaeritur propensiores esse debere nos si habeamus occasio-
') tirinckmann, Verhältniss der actio
neg. gest. zur act. commjldivid. p. 61).