XXXlX. EX CHRONICO LIVONICO HENRICI LETTI.
315
XXXIX.
Ex Chronico Liyonico Henrici Letti.
Henricus Lettus*) jam anno 1203 Albertum episcopum in Livoniam proficiscentem comitatus
esse videtur, sed demum anno 1208 in numerum sacerdotum receptus, ad fidem Christi inter Lettos
propagandam toto animo incumbere coepit. Gravitate eventuum, quos ipse vidit, motus et amore ejus
causæ, cujus sub signo certabat, incitatus, propagationem Christianismi in Livonia a primordio ad suam
ætatem ut exponeret, animum induxit, quod opus circa initium anni 1226 suscepisse videtur et forte
in mense Martio anno 1227, quo liber terminatur, ad finem perduxit. Nos in excerptis editionem,
quæ in Scriptoribus rerum Livonicarum, Tomo primo (Riga et Lipsiæ an. 1853) eomparuit, sequi coaeti
sumus, sed nonnullas meliores variantes lectiones in textum recipere nobis licuit, cum doctiss. vir Edu-
ardus Pabst in suo libro Heinrichs von Lettland Livländische Chronik ... nach Handschriften . ..
übersetzt und erläutert, Reval 1867 in 8:vo in scholiis novas lectiones, quas aliis manuscriptis col-
latis invenerit, assidue attulerit. Uberiorem cognitionem ipsius libri qualis sit, et scriptoris quis fuerit et
quid egerit, si quis quærit, eximium libellum, quem Hie Chronik Heinrichs von Lettland inscriptum
Hermannus Hildebrand Berolini an. 1865 in 8:vo edidit, inspiciat; implicatam et obscuram temporum
seriem Bonneil in opere Russisch Livländische Chronologie optime explicuit.
*) Hoc jam pridem usitatum cognomen servavimus, cum adhuc in incerto sit, utrum Henricus Lettica an Germanica
origine fuerit.
Cap. I. § 6. — — ( Meinhardus , primus praedicator christianismi in Liuonia primusque harum
regionum episcopus, ecclesiam et munitionem in Ykeskola [ Yxkull apud inferius flumen Düna ] construere
aggreditur). Igitur æstate proxima a) a Gotlaudia artifices omnis generis et lapicidae adducuntur. —
§ 11 , — — Yisa autem Livonum pertinacia et labore cassato, episcopus Meinardus, collectis
clericis cum fratribus, mercatorum naves iam in pascbab) Gotlandiam ituras recedendi proposito aggreditur.
( Fallacium Livonum precibus et promissis mercatorum , auxilium a Christianis missum iri, motus Hein-
hardus a proposito desistit). Post discessum mercatorum redeuntem episcopum Holmenses <0 salutatione et
animo Judae salutant: ave Rabbi, dicentes, et, quo pretio sal aut watmald) in Gotlandia comparetur, in
quirunt. Non differt lachrimas amaritudo cordis; transit Ykeskolam et in domum suam recipitur. Statuit
diem, ut colligat populum promissi e) monendum. Diem non servant, promissum non implent. Unde cum
suis captato consilio in Estoniam ire proponit, quatenus cum illis, qui ibi byemaverant, mercatoiibus pei-
gat in Gotlandiam ( quod propter insidias Livonum fieri non potest. Quare nuntium ad papam [ Coelesti-
num III m , 1191—1198] occulte transmisit, et ab eo efficit, ut sacrum bellum contra paganos prœdicetur).
§ 13 . Jam tuncf) idem episcopus cum duce Sueciaeg), Teutonicis et Gothis h) Curones bello
adierat. Sed tempestate depulsi Wironiam i), Estoniae provinciam, applicant et triduo terram vastant. Sed
dum Wirones de fide recipienda tractarent, dux, accepto potius tributo ab eis, vela sustollens ü) in molestiam
Teutonicorum. ( Interea Meinhardus post multos labores vita decessit).
a) Pabst (Heinr. v. Lettland, Livi. Chronik p. 5) hoc ad æstatem anm 118 i refert. b) Qms annus “ C0
mentatores dijudicare non possunt, forte post annum 1191 et certo ante annum 1196 (v. infra not. f). c) “
Insula in inferiori Düna appellabatur, sed hic Martins-holm inter Yxkull et Rrga Kircholm exadversus respicitur (v. Pabst l c.
Svetice wadmal pannus villosus. A Livis wadrnal, a Lettis ivadmals vocatur, Pabst 1. c. pag. •
pag. 6). ) obitus Meinhardi qui anno 1196 contigisse putatur, confestim post memo-
„«„nt. « b,,..— acccptnros. O °- " , „„„„ 1202 ,, T»». I. 1. *0 «1
8« r N rr««T, b “ Î, e r.Z .'ÏàpedM» Svecica ob „«..tio.« Hm. * f- »** I ••
SSTSÄÜ. b, Incolie Go.bJb, «o b.c ■ D P» Estonia,. „> Divetöt
in alio manuscripto recte additum est.
