Full text: Scriptores Rerum Svecicarum Medii Aevi (Tomus 3)

280 
XXIX. EX CHBONICIS ALBEBTI KBANTZII. 
XXIX. 
Ex Chronicis Alherti Krantzii. 
Albertus Krantzius Hamburgæ (anno incerto) natus, primum Coloniae, deinde Eostochii, cujus 
universitati an. 1463 ascriptus est, studiis se dedidit, in qua per multos annos moratus etiam digni 
tatem rectoratus anno 1482 tenuit. Postea (anno incerto) ad urbem natalem, ut lector primarius Theo 
logiae esset, vocatus, mox propter prudentiam atquæ doctrinam etiam in publicis urbis negotiis sæpe 
adhibitus est, ut annis 1497—1499, cum in Angliam et Franciam missus est, et anno 1503 in pac 
tione Lubecensi, qua lites inter Johannen), regem Daniæ, et urbes Hanseaticas componerentur. Anno 
demum 1517 d. 7 Decembris diem obiit supremum a). Præter hæc supradicta academica et publica 
munera officiaque, quæ ei committebantur, Krantzius etiam in fatis terrarum aquilonarium investigandis 
earumque historiis conscribendis haud paulum temporis et laboris consumpsit, quorum laborum tamquam 
fructus numerosi ejus libri, Chronica regnorum aquilonarium (Svecia, Dania et Norvegia), Saxonia et 
Vandalia etc. fuerunt b). 
Etsi principio a viro, qui eventibus ipse interfuerit, hand exiguas res nostram historiam illu 
strantes jure exspectares, tamen re vera admodum pauca ejus generis in ejus scriptis inveniuntur, quae 
res ex variis causis declaratur. Primum nostrae res ei necessario multo minoris momenti fuerunt, quam 
ea, quae reges Daniæ eorumque cum urbibus Hanseaticis inimicitias attinuere. Deinde aliquanto ante 
mortem historiam regnorum aquilonarium tractare desiit; jam enim in anno 1504c) Swecia et Dania 
ad finem perductae erant, ut ex ipsius verbis in illis manifestum est (v. Daniam lib. IX. cap. III: »is 
est rerum status in hodiernum diem anni qvarti post mille quingentesimum mensis Maji, quo hæc scri 
bebantur» et Svetiam lib. VI. cap. IL, ubi narrat inter proceres regnorum de conventu in Kalmarnia con 
venisse (quod Havniæ d. 18 Maj an. 1504 constitutum est) et deinde pergit : In ea exspectatione ho 
die res conquiescunt» d). Ad extremum in iis, quæ sunt ipsius ætate vetustiora et nos attinent, Saxone 
Grammatico, Hermanno Kornero ceterisque Detmari continuatoribus, quorum ex scriptis nos excerpta 
supra dedimus, assidue usns est, ut in his temporibus aliquid ex eo sumere superfluum esset. Quare 
excerpta nostra ad ea, quæ in ipsam scriptoris ætatem incidunt, ad tempora igitur Johannes regis, coer 
cuimus. Neque certo hæc pars scriptorum Krantzii historiae nostrae multas res alicujus gravioris mo 
menti præbet, ut excerpta sequentia satis demonstrant. In universum aliquid vagi in compositione 
ejus hæret; anni et dies, in quibus res evenerunt, parce afferuntur; manifesto studio rhetoricum quasi 
colorem narrationi dandi ipsam haud raro conturbat et obscuritate involvit, quæ obscuritas insolito quo 
que verborum et elocutionum genere atque structura haud parum augetur. 
Quamquam Eeimarus Kock libris Krantzii usus fuerit, tamen præter illum etiam tam multos 
alios fontes inspexit et in suo Chronico Lubicensi colligendo adhibuit, ut multo plus ab eo, quam a 
Krantzio de rebus nostris edoceamur. — Nostrorum medii ævi scriptorum, qui huic operi jam inserti 
vel inserendi sunt, solum Johannes Magni Gothus et Laurentius Petri libros Krantzii laudant, sed in 
iis locis solum, ubi auctoritas ejus minima est, se. in antiquitatibus Aquilonis, eo usi sunt. Olaus 
autem Petri opera ejus nosse non videtur; fortasse Chronicon jam consummaverat, autequam Chronica 
aquilonaria Krantzii primum in lucem an. 1546 edita sunt e). Contra jam Hemingus Gadd in ora 
tione contra Danos an. 1510 habita f), Krantzium laudat, quod ut jam supra diximus g) non adeo est 
mirandum, cum id universitate Eostochii eodem tempore, quo Krantzius, versatus, ejus amicitiam sibi 
comparare potuerit et postea, — cum pluries ob publica negotia per Germaniam aquilonarem proficisce 
retur vel propter communes Svetiæ et urbium Hanseaticarum cum Dania lites atque bella frequens com- 
a) Hæc sumsimus ex Krabbe, Ikie Universität Rostock, ed. 1. c. an. 1854, I. p. 224—235. 
b) Omnium scriptorum 
Krantzii indicem, separatis editionibus etiam notatis, invenies apud Potthast : Bibliotheca Historica medii ævi pag. 409. c) Nor 
vegia jam in anno 1500 abrumpitur, ut observavimns infra pag. 285 not. f. d) Sicut ex his elucet Sveciam et Daniam eodem 
tempore finitas esse, ita propior investigatio utriusque operis mox ostendit, neutram altero vetustiorem proprie dici posse, sed 
scriptorem eodem tempore in utraque conscribenda versatum esse. Non minus enim frequenter in Svecia Daniam, quam in Dania Sveciam 
pro testimonio affert. e) In querimoniis a Gustavo I: contra Olaum Petri (in fine anni 1539) propositis, illius Nye Sven 
ske Crönike citatur et nonnulla ex contentis afferuntur (v. Monumenta Polit. Ecclesiastica ex Archivo Palmsköldiano, ed. Olaus 
Celsius 1750 pag. 26—29). 
D V. supra pag. 62 not.*. g) Vide praefationem hujus orationis supra pag. 43, 44.
	        
Waiting...

Note to user

Dear user,

In response to current developments in the web technology used by the Goobi viewer, the software no longer supports your browser.

Please use one of the following browsers to display this page correctly.

Thank you.