169
X
IV.
HENRI CI TIDEMANNI EPISCOPI LINCOPENSIS
Carmen de CAROLO VIII. CANUTI Rege Sveciæ et Norvegïæ.
ineditum comparet in Codice egregio Bibliothecae Ptegiæ Stockholmiensis D. 2. ad
calcem Fol, 267. In Prolegomenis ad Chronicon Rhythmicum majus, in Tomo
priori, laudavimus. Meminit Warmholtz, Bibi, Hist. V. p. 253 . Auctor Henricut Ti-
demanni , qui Catillo Wate in cathedram Lincopensem successit anno i 466 , hoc in mu
nere, sollertia et rerum gerendarum usu, plurimum valuit, Ætate provectus diem
obiit supremum nnno i5oo.
Præsens carmen scripsisse videtur Noster circa an. j4g5, quo Rutheni barbari
incursionibus infestarunt Finlandiam, cujus regionis ærumnæ mentem praesagam ex
agitant. Gliscens Clericorum et Optimatum in Carorum invidia, etiamsi judicandi
vim subinde obruit, judicem tamen rerum suo tempore gestarum subtilem et corda
tum ne se probaret, non impedivit, Dictio carminis haud raro abrupta est et laconismis
difficilis, particularia nonnulla de cetero habet Historicis observatu digna. Rei illu
strandae caussa testem audiamus JoL Magnum, in Hist. L. XXIII. C. 6. de labante
CaroXjI fortuna copiose disserentem.
■ Carolut ad plures annos amplissimis regnis quiete et feliciter imperabat, donec iie-
cesse fuerit ipsum non ob propriam causam, sed pessimorum praefectorum flagitia pe-
riclitaii. Habebat enim praefectos ad omnem nequitiam audacissiraos, et ad omnem
virtutem, resque praeclaras imbellissimos. Hi tam avare, et atrociter subjectum po
pulum opprimebant, ut tandem coactus fuerit fidelissimam subjectionem pertinaci re
bellione commutare. Erant in legibus patriæ taliter eruditi, ut magis juris, quam
justitiae consulti haberentur: nullus erat patrii juris titulus, quem non cogerent suæ
avaritiae inservire: omnia verba legis ita interpretabantur, ut nihil prorsus ad inten
tionem legislatoris accedere videretur: summum jus, summam æquitatem esse dice
bant. Severitas voluit justitia videri: immo, ut consuetissimus tyrannorum mos est,
omnibus nefandis sceleribus nomina summarum virtutum imponebant, dicentes se o-
rania ob publicam totius patriae salutem lacere, cum tamen totam patriam desolare
et funditus evertere contendant”. - Cfr. insuper Er. Olai et Chrom Rhythm, majus.’
quorum testimonio evincitur, Carolum, Optimatibus diffidentem et invidentem, castra
et feuda Clientibus, mediocri loco et fortuna .„„jm;... n t
/ r loriuna > tradidisse. Quodque suo privato, non
publico fecit consilio. Chrom Rhythm, minus ita:
” Til Ridderskapit satie jak fogha tro ,
Thet var mik sjeljf til en stor tiro,
jfak mente nth går a mik rad fulgoth ,
F at hi g a Sven a fit jak land oth Sloth.
Ridderskapit gijk fast uthanvidh ,
Thet v arvk'tha en saltam sidh.”
Biscop He
îen Konung vtföre sÖIff oc gull,
Han Ur Rikit lithet hull,
Eller kööpe godz oc slaar sölifkarj
a) Par, fraus. Thesauros Caroli e regno evectos
indicat.
h) Carolus plus avaritia; , quam utilitati commu-
Tqm. IL
nriks Rim.
Mot Rikit är thet eth ont par a).
Med skat ma han sva mykit köpa,
Ath Frelsit ma aa landen lööpa b).
ni Land raro paruisse creditur. Cfr. vet. Annot. ad
Cliron. Rhythm, min. T. I. Sect 1. p. 260. 'Tiöfligh
dock girigh och ville göra Adelen lika med Bönderna”.
II. 45.