24
Sed transeamus ad oratoris munera in exordio praestanda.
E quibus Anaximenes p. 65 haec tria habet: rcposxviiHvou
vel 9avspov jcoisTv (Svj}.«<7i$), Irci ~o itpo<j£y_siv 7tapajtaX6ffai,
sSvoov xoiYjcrai. Eadem praecepta etiam ex Arist. III 14,
1415a34sq. elicere possumus, quamquam in toto hoc capite
Porro III 14; 1414b22 exordium vel in genere epidictico poscit, deinde
1415a8sqq., quae sit eius utilitas in genere iudiciali exponit. Contra
quod 14l5b33sq. asseverat orationem deliberativam, quoniam res,
qua de re agatur, nota sit, prooemii non indigere nisi rj 8i’ ataov yj robe
dvTiSixou;, hoc sane cum 1414b2 consentit. — Nec minorem admirationem
nobis movet, quod Aristoteles III 13, 1414b8 dicit: tA 8e nXeTara (popia
toU Xoyou), jrpooipuov, rcpohsai;, itioti;, smXoyoj. Hic enim propositionem non
solum tamquam propriam orationis partem a prooemio separat, sed etiam
SuiyiiaEWC, qua omnino supersedit, locum obtinere iubet. Quae omnia
rursus ad philosophiam spectare censeo. Duabus scilicet illis orationis
partibus, quas necessarias ducit philosophus, npohsasi et ewio8si|ei, duas
alias ad ornandum potius quam ad demonstrandum idoneas adiungit.
Nec igitur Volkmanni sententia stare potest, qui p. 123 e nostro loco
concludit Aristotelis aetate hanc quadripartitionem vulgatam fuisse („Man
stellte indes, wie er selbst sagt (1414 b 8), schon zu seiner Zeit gewohn-
lich ais Teile auf: rcpooipiov, itpo&eaic, jtfoTtc, E7ttXoyo;“). Nam huic inter
pretationi nec ipsa Aristotelis verba favent nec alibi talia accepimus.
Ceterum Quintilianus recte III 9,5: Hoc quoque, ait, idem (Arist.) aliqua
tenus novat, quod prooemio non narrationem subiungit sed propositionem.
Quod eum ideo fecisse arbitratur Fabius, quia propositio ei genus, narratio
species videtur, et hoc non semper, illa semper et ubique credit opus esse.
Quae explicatio, ut est sagax, ad veritatem, puto, prope accedit. Quid?
quod Stagirita nova doctrina sua, quam praebet III13, plane oblitterata
in sequentibus capitibus Svrjyr.oiv et inducit et pertractat, jrpohsoiv autem
non iam inter toc popia tou Xoyou numerat, sed pro maxime necessaria
prooemii parte habet?! Etenim irpootpiov 1415al2 existimat 8ETypa tou
Xoyou, "va ftpo£i8o5ot rcspl o3 ^ 6 Xoyo; etc. et pergit a22: to p£v o3v Avay-
xatovavov Epyov tou jrpooiptou xctl l8iov touto, Sr/oisa’. v. ecttiv to teXoc o3
evsxa o Xoyoc. cfe-^etiam 1415b8: 8s~ . . . to rtpaypa e’.~s?v xE!paXai«8S>o
et 1419b30: exe~ (in exordio) ptv o3v 8s~ to t: p a y p a eitceTv, tva p-f; Xav-
havip etc. Nonne in promptu est his verbis rcpo&eatv indicari, quamquam
Aristoteles hunc terminum ipsum fugit? Quod quidem luce tibi clarius
videbitur, cum III 13 comparaveris, ubi npo&eoi; iisdem fere verbis de
finitur 1414a31: AvayxaTov yap to te rcpaypa sijtsTv rapi o3 .... et
1414b7: AvayxaTa Apa pop>.a jcpo&estf xat rasrie* l8ta pev o5v Taura . . .
— Sed nescio an inter irpo^Eoiv, quam Aristoteles III 13 postulat, infra
omnino praetermittit, et illam propositionem, quam eum reapse in pro-