Scriptores Rerum Svecicarum Medii Aevi: Scriptores Rerum Svecicarum Medii Aevi

Fant, Erik Michael; Geijer, Erik Gustaf; Schroeder, Johann Heinrich

/ XVI. 7. EX CHRONICO DANICO 936-1317. 123 Ex Anonymi Continuatione Histokiæ Saxonis IN AN. 1341 . Circa medium seculum XIV" m scriptor quidam nomine ignotus, cui opus Saxonis diffusius ejus- que stilus obscurior videbantur, compendium historiæ illius elaboravit brevemque addidit continuationem de eventibus, qui post finitam historiam Saxonis usque in tempus, quo ipse scriptor vixit, contigerant. Hujus compendii et continuationis codicem, in saepe dicta donatione De la Gardiana n. 44 signatum, Bibliotheca Universitatis Upsaliensis possidet. Codex est papyraceus, 166 folia in 4 ,IJ comprehendens, cujus in primis 85 foliis manus prioris partis seculi XV 1 hoc compendium et continuationem secundum quoddam vetustius manuscriptum inscripsit. Opus incipit: ”Gesta Danorum quidam egregius grammati cus, origine Syalandus, nomine Saxo conscripsit” -— — —. Finitur: ”postquam in Sialandia plus quam per annum moram contraxisset.” Deinde alia nonnihil recentior manus verso folio 85 et folio 86 regi- strum addidit, quod incipit: ”Tabula super gestis Danorum. Primo de regni partibus et mirabilibus, quæ sunt in Ysland” — — —, et finitur: — — "De Gerardo, quem Nicholaus Ebbeson interfecit. ' Continuatio, omisso praecedente compendio, manu seculi XVI 1 descripta etiam exstat in codice n. 52*' ) in eadem donatione De la Gardiana. Incipit a verbis: ”Hic terminatur opus Saxonis . .., et finitur, ut codex n. 44 in verbis . . . .” moram contraxisset.” ‘ Registrum, quod in codice 44 exstat, hic omittitur. Tertium manuscriptum est codex membraneus in 4 t0 Bibliothecae Academiae Hafniensis, quem Langebek in sua editione totius operis (Scriptores rer. Danic. II. 286—400) adhibuit. Stilus hujus codicis nostro codice, supradicto n. 44, recentior fere videtur, si tabulam editioni Langebekii in sertam inspicimus, et abbreviationes scripturae in codice 44 multo freqventiores et lectu difficiliores esse videntur. Sed majoris momenti sequens discrepantia est. Post enim verba, in quibus codices 44 et 52 terminantur, in codice Hafniensi diversæ annotationes de vetustis regibus (pag. 393, 394 apud Lange- bekium) sequuntur; deinde (pag. 394) haec verba: ”Incipit registrum hujus compendii»', qnod in se continet VII. libros distinctos — — —. Primus autem liber de hiis VII. continet in se Excerpta de Gestis Danorum” — —; deinde (pag. 395—400) registrum sequitur horum excerptorum, quod tamen a supradicto registro codicis 44 valde discrepat; tum (pag. 400) registra II 1 — VIT librorum, maxime theologici argumenti, breviter memorantur; ad extremum (pag. 400) hoc legitur 1 ”Finis et consummatio hujus compendii facta est anno domini MCCCCXXXI per reverendum et benevolum fra trem Thomam Gheysmer oriundum Sundis, conventualem Ottoniensem .... mediante scriptore Henrico Duvel, civi Ottoniensi.” Hanc ob annotationem Compendium et Continuatio Saxonis huic Gheysmero auctori diu tributa fuerunt. Res tamen nobis longe aliter se habere videtur, et Usingero (p. 89—93) atque Schäfero (p. 81 —83) assentimur, Gheysmerum non esse auctorem, sed opus ab alio scriptore jam compositum suo compendio, quod vocatur, inseruisse. Jam ea, quæ de registro hujus compendii Gheysmeri supra attuli mus, nobis satis aperte indicare videntur, Gheysmerum in compilatione quadam, cui maxime diversas res inseruerit, Compendium et Continuationem Saxonis aliunde sumtas inscribi fecisse. Ex contentis vero hujus Continuationis elucet, eam centum fere annos ante tempus, quo collectio Gheysmeri facta sit, com positam esse. Nonnulla exempla ex editione Scriptorum rer. Danic. dabimus. Pag. 316 dicitur: ’In travit (sc. Valdemarus II.) Estonians .... Danisque subdidit usque in præsentem diem,” sed constat Valdemarum III m hanc terram anno 1346 vendidisse. Pag. 392 narratur, quomodo Otto, filius Kristo- fori an. 1334 captus sit, sed de liberatione ejus in anno 1341, quo Continuatio abrumpitur, nihil dici tur. Neque quemquam, qui annalium naturam sibi cognitam habeat, fallit, uberiorem et vividam narra- *)Reliqua contenta codicis exposita sunt apud Schlyter: Corpus Juns Sveo-Gothorum, Tom. IX Skanelagen, in_pag. . praefationis. ** ***) ) Codex varia historica Danica comprehendit. Initio legitur: ”Reverendo viro d. Joanm Langm As- soniensi liberalium artium magistro et professori s. Theologiæ .... dat Cornelius Hansfortms [sic] Cimber CIOIOXXCV. ***) Hanc continuationem solam, sed ex codice 44, rever. Er. Benzelius in opere, ”Monumenta Vetera eccL Svio Goth. pag. 144-156 (cfr. praefationem pag. XL1V, XLV) sub titulo Anonymi Veleris Appendix ad Saxonem Grammaticum edidit. S) Hic igitur, ut ex sequentibus verbis apparet, non de compendio historiæ Saxonis, sed de compendio Gheysmeri (de quo infra), cujus operis primum librum compendium Saxonis et continuatio expleverunt, agitur. *

Description

Description

Table of contents

Volume

Chapter

Image

Image fragment

Citation links

Citation recommendation

Goobi viewer