21 Kalf — Kalfsblood 22 (z. B. beim Mähen) „ist schlapp geworden“ Ang. he hett ’n K. doodstgken „ist aus dem Dienst entlassen“ Fehm. Vgl. noch Balken I, 218. — Vergleiche: he brüllt as ’n K. (von Kindern), he blarrt as ’n nüchtern K. „singt schlecht“, he lickt ut as ’n K. bi ’n hüten Brie Dtm. he süht ut as ’n nüchtern K. „blaß“, „kränklich“; as’n aflickt K. s. I, 75. he maakt Ogen as sun staken K. FL. he stellt sik an as ’n nüchtern K. „albern“. he reis as K. ut un keem as Oss werrer Oh. Eckf. verdwgr un verdwass as ’n K. in ’t Gras Holst. 1840. dat schient as ’n swart K. in’n Stall (Kaben Dtm.) Holst. 1840. — de Kairoer nannte man früher die Dienst boten, die abgegangen waren und noch kei nen Dienst wieder angetreten hatten (Eid. Dtm.); vgl. Kaliver-dag, -dingsdag, -maan- dag, kalwern. — wat maakt de Kalwer? fragte man neckend die Büsumer, weil sie einmal ein Feld mit Kuhsamen bestellt haben sollen in der Hoffnung, dort würden Kühe wachsen (Dtm.); vgl. Mhff. 3 S. 526 — Kinderreime s. Daler I, 662 f. Scherz erzählungen s. half II, 576; vgl. noch lürlütt. Im Verwunderungslied: dat K. leeg in’e Weeg un Sprung, de Koh de seet dorbi un sung. Rätsel s. B I, 189; D I, 639; Kaben. Nachbarreime, in denen ein geschlachte tes Kalb unter den Nachbarn aufgeteilt wird, kommen öfter vor; hier nur 2 Proben: Egert slach ’n K., Drexel kreeg dat Half, Hinnerk Burmeister kreeg dat Viddel, Je hann Burmeister kreeg den Kiddel („Fell“), Scharnwgwer kreeg de Knaken, Schumann muß gr kaken, Köhler kreeg de Darm, bi Hansjochen weer de Lärm, Warnk kreeg de Ogen, Hetmann röp sin Jochen, Grade kreeg de Fäut, hgr mal, smecken de säut; Köster kreeg den Swanz, Wenk röp sien Hans, Piper kreeg de Snuut, Schütt freet all’ns ut, Hans Burmeister keek ut Ulenlock, veraftig, ik hau di mit de Ax vor ’n Kopp! Grambek (Lbg.). — de Buurvagt slach ’n K., Krellen- barg kreeg ’t half, Jehann Molt kreeg ’n Viddel, stickt Sweim ünner ’n Kiddel, Kasper Westphal kreeg de Därmen, Kasper Meier maakt Larmen, de Hornbuur kreeg ’t Schiet, Grell stgkt inne Piep, Jehann Tho (Thode) kreeg de Knaken, Dedl Behrens sä: kannst Supp vun kaken, Dedl Meier kreeg de Lgwer, Aesmann harr ’n Bgwer, Hinnerk Lüth kreeg den Swanz, de Möllerbuur güng- to Danz, de Smidt sä: nu is’t all, do fghr de Möller to Ball. Strenglin (Sgb.) um 1850. — Sagen: Im Wodansberg bei Windbergen (Sdtm.) liegt ein goldenes Kalb vergraben; vgl. Mhff. 3 S. 548. Wenn am Kreuzweg zwischen Büsum und Westerdeichstrich nachts um 12 Uhr ein Wanderer vorüber kommt, springt ihm ein buntes Kalb auf den Nacken; vgl. Mhff. 2 Nr. 378, 3. Ein großes rotes oder weißes Kalh erscheint auch sonst als bösartiger Spuk; vgl. Heim. 36, 249 (Wankendorf); 37, 174 (Dänenbrook bei Schipphorst). — Aberglaube: Beim Trän ken eines nüchternen Kalbes muß man ein Zweipfennigstück in die Milch legen und es nachher einem Bettler schenken (Dtm.). Sterben die Kälber, so vergräbt man ein neugeborenes gesundes Kalb unter der Stall türschwelle oder man hängt den Kopf eines Kalbes in das Ulenlock (Dtm.). Ein weißes Kalb muß gleich nach der Geburt getötet werden; sonst kommt Unglück ins Haus (Holst. 1840). Spruch gegen die „Rose“: swart K. un bruun Sprüngen tosamen gwer ’n Tuun; helpt dat nich, so schaadt dat nich Eutin. Anderes s. Urqu. 3, 248. — Ableitun gen: a) vom Sing, kalf sch (kalfs) adj. „albern“, „verzogen“, „kindisch“, de Dgrn is k.; wat hett se sik ümmer k.! wat hett se för k—e Türen! du warrst je wull noch k. op dien ölen Daag. Vgl. kalwerig, kal- wig. b) vom Plur. k a 1 w e n (kalvp, kalm) sw. v. 1. „ein Kalb werfen“, de Koh schall k.; se steit vör’t K. Scherzhaft: wenn’t lücken schall, kalft de Bull (de Oss) Holst. 1840. Aberglaube: Wenn eine Kuh zum ersten Male gekalbt hat, muß eine reine Jungfrau dreimal schweigend unter ihr durchkriechen; dann steht sie gut (Sch. 2, 313). 2. „bekalben“, nur im Part. Prät. kalft, kalf gebräuchlich, en kalfte Koh; de Koh is kalf „trächtig“ Holst. 1800 (Sch. 2, 216) Wm. Oh. — kalwern (kalvan) sw. v. „sich albern, läppisch benehmen“, wat kai- wert se dor rüm! (häufig von Liebesleuten). Vgl. Kalwermaandag. kalwerig (ka-lvdri) adj. „albern“, „kindisch“, „verzogen“; vgl. kalfsch, kalwig u. albern I, 99. Zweispän ner: alweri un k. — Zsstzgen: a) mit dem Sing. Kalf- oder Kalfs-: Kalf-fell n. „Kalbs haut“. dor kümmt mghr K. to Markt as Ossen- huut „mehr minderwertige Ware als gute“ Holst. 1840- Auch für „Trommel“, de Vad- der un Mudder ni hgren (folgen) will, mutt dat K. hgren (Storm.) oder mutt ’n Düwel ünner ’t K. hgren (Oldbg.) „muß Soldat wer den“; aus der Zeit, wo die Soldaten noch geworben wurden. — fleesch n. „Kalb fleisch“. he hett noch tovgl K. oder dor sitt noch vgl K. op em oder dat K. is dor noch ni raf „er ist noch albern, kindisch“. K. is Halffleesch; vgl. II, 578. Vgl. noch Fruensfleesch I, 239; Gericht II, 353. — Zsstzg. Kalffleesch-bloom dass, wie Fleesch- bloom H, 140. — k e e s m. „Preßkopf aus Kalb- und Schweinefleisch“ Ang. — mel ken sw. v. „unnützes Gerede machen“, wat hebbt de Lüd to k.f Sdtm. Kalfs-blood n. „Kalbsblut“, he wgr rood as nüchtern K.